9 tips om je keuken biologischer te maken

Wil je biologisch eten maar sta je elke keer in de supermarkt te twijfelen in de groente- en fruitafdeling omdat de biologische exemplaren duurder lijken? Weet dat biologisch eten veel verder gaat dan groenten en fruit. Er zijn heel wat basisproducten in je keuken die je kan vervangen door biologische opties. Hier doe je vaak langer mee omdat de kwaliteit beter is en het lekkerder smaakt waardoor je er minder van nodig hebt. De investering waard dus. Bovendien is biologisch beter voor onze gezondheid én voor het milieu! Wij ruimden onze keukenkastjes op en maakten een handig lijstje voor je om die duurzame swap naar biologisch nu echt te maken.

Waarom zou je biologisch eten?

In de drukte van het leven (en van de supermarkt) raak je plots in de war en vraag je je af waarom je biologisch zou eten. Alles wordt tegenwoordig toch heel goed gecontroleerd en getraceerd van herkomst tot in de winkel? Is biologisch eten dan echt zoveel beter? Ja! 

Zweeds onderzoek toont aan dat je na enkele weken al de positieve effecten van biologisch eten kan zien. Een gezin met 3 kinderen deed de test door eerst niet-biologisch te eten en vervolgens een paar weken 100% biologisch. In de urine werden aanzienlijk minder pesticiden teruggevonden met een biologische voeding. Vooral bij de kinderen was dit heel opvallend. Kinderen zijn gevoeliger voor de hoeveelheid chemicaliën die ze binnenkrijgen. 

Anderzijds steun je met het kopen van biologische voeding een duurzame landbouw. Het is sowieso op lange termijn beter voor de groenten- en fruitoogst om geen chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken en te verbouwen met respect voor de omgeving.

En biodieren worden goed verzorgd met biologisch voer en voldoende ruimte in de stal én buiten, waardoor ze hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen en met hun soortgenoten omgaan.

Waar begin je met het biologischer maken van je keuken?

Je hoeft niet meteen je hele keukeninhoud te switchen. Het meest ecologische is om eerst op te maken wat je hebt. Vervang nadien stelselmatig je basisproducten door biologische opties.

Maak je keukenkastjes volledig leeg en ga na welke producten (bijna) vervallen zijn. Maak een boodschappenlijstje met deze producten. Zet er ook de producten bij die je veel gebruikt of waarmee je niet zonder kan. Zoek hiervoor nu ook al een biologische vervanger zodat je snel kan schakelen als het product op is. 

1. Bloem, meel en bakproducten

Het meest vanzelfsprekende is om bloem of meel te vervangen door biologische volkorenbloem. Volle granen zijn voedzamer dan geraffineerde. Natuurlijk zijn er ook biologische varianten van witte bloem. 

Wil je meer experimenteren, vervang je basisbloem dan eens door een mix van kokosbloem, speltbloem, teff meel, quinoa meel, boekweitmeel, e.a.

Ook gist, bicarbonaat en bakpoeder vind je in biologische versie. 

2. Suiker

Gewone kristalsuiker vervangen door andere zoetstoffen brengt echt voldoening. Het is makkelijk en je leert weer nieuwe zoete smaken kennen. 

Kokosbloesemsuiker heeft een glycemische index die 70% lager ligt dan die van kristalsuiker. Je vindt het als losse suiker, in blokjes en in handige sticks. 

Ahornsiroop heeft een derde minder suikergehalte dan kristalsuiker. We kennen het vooral van de heerlijke stapeltjes pannenkoeken met siroop, maar je kan het overal in doen waar je anders kristalsuiker voor gebruikte. 

Verse biologische honing bevat naast zoetigheid ook heel wat mineralen en vitaminen, waardoor het ook je immuunsysteem ondersteunt.

3. Bakken en braden

Kokosolie heeft een hoog brandpunt en is daardoor ideaal om mee te bakken, braden of zelfs om in te frituren. De kokossmaak verdwijnt van zodra de kokosolie wordt opgewarmd. Het is dus niet zo dat plots al je eten naar kokos proeft. Wil je toch geen risico nemen, is er ook ontgeurde kokosolie. 

Koop een biologische extra vierge kokosolie als je gegarandeerd kwaliteit wilt. Niet-biologische merken gebruiken soms kokosnoten die te lang hebben gelegen of slecht zijn gedroogd. Hierdoor kan schimmelvorming ontstaan wat nadelig is voor de smaak en kwaliteit van de kokosolie.

Een andere topper is natuurlijk olijfolie. Koop biologische olijfolie als je er zeker van wilt zijn dat hij ongeraffineerd is en volledig vrij van pesticiden. Je steunt er ook een duurzame landbouw mee die meer respect heeft voor de natuur. 

Sommige gerechten zijn lekkerder als ze in (bak)boter zijn klaargemaakt. Wij vonden de oplossing in ghee of de Indiase versie van geklaarde boter. Het heeft een heel hoog brandpunt en een unieke nootachtige smaak. Ghee bevat amper lactose en caseïne. Hierdoor is het ook een mogelijke optie voor mensen met een koemelkallergie.

4. Balsamico azijn, appelazijn

Vinaigrettes of salad dressings maken? Balsamico en appelazijn zijn veelzijdige smaakmakers. 

Biologische balsamico-azijn voldoet aan strenge eisen. Je kan er van op aan dat er geen pesticiden, herbiciden of insecticiden werden gebruikt bij het verbouwen van de druiven. 

Appelazijn is vandaag erg populair en overal te krijgen. Koop goede, onbewerkte en biologische appelazijn, bij voorkeur met ‘de Moeder’. Dit is een natuurlijk bezinksel bestaande uit tal van goede bacteriën en een bevestiging van de goede voedingsstoffen in de appelazijn. 

5. Kruiden

Biologische kruiden en specerijen zijn enorm smaakvol. Alleen hiervoor ga je je afvragen waarom je dit niet eerder biologisch hebt gekocht. Daarnaast zijn ze gegarandeerd zuiver en vrij van pesticiden. 

In ons kruidenkastje vind je standaard zwarte peper, paprikapoeder, kaneel, currypoeder, kerrie, nootmuskaat, komijn, tijm, gember, knoflookpoeder, chilipeper, oregano, provençaalse kruiden, dille, kurkuma, kruidnagel en kardemom. 

6. Smaakmakers en sausjes

Een smaakvolle switch naar biologisch kan ook met condimenten of sausjes. In eerste instantie is er mosterd en ketchup, maar ook pesto is een smaakmaker waarbij de biologische versie een meerwaarde biedt in smaak en zuiverheid van het product. 

7. Tomatenpuree en -sauzen

Passata, pulpo di pomodoro of allerhande tomatensauzen gebruiken we graag en veel in onze hedendaagse keuken. In een pastagerecht, in ovenschotels, in soepen, in wokgerechten; ga maar eens na hoeveel keer jij het gebruikt. 

Kies voor biologische tomatensauzen in glas. Bij tomaten in blik kan er door de zuurtegraad van tomatensaus een reactie ontstaan met de binnenbekleding van blik. Hierdoor komt er extra bisphenol A of BPA vrij dat kan doorlekken in de voeding.  

Biologisch in glas is een betere optie. De zonnige smaak van sappige, zongerijpte tomaten krijg je er zo bij!

8. Pasta, noedels, rijst, quinoa

Granen en pasta vormen een flinke hap in onze gerechten. Als je die biologisch of vrij van pesticiden kan maken, boek je een grote winst. 

De pasta die we doorgaans eten, is tarwepasta, gemaakt van wit tarwemeel en wat eieren. Hier vind je uiteraard ook biologische versies van. Een gezondere keuze is volkorenpasta of pasta gemaakt van speltmeel, boekweit, erwten, linzen, enzovoort.

Er is ook biologische pasta zonder mycotoxinen. Dit zijn toxische stoffen van schimmels die kunnen ontstaan bij de oogst en opslag van graan. Mycotoxinen worden tegenwoordig gelinkt aan intoleranties en glutengevoeligheid. Pasta vrij van mycotoxinen is interessant voor mensen met gevoelige darmen of voor kinderen. 

Fan van pasta, maar wil je ook eens wat anders? Oosterse noodles zijn gemaakt van rijst, al dan niet in combinatie met zoete aardappel, gember, pompoen of andere ingrediënten. Ze zijn vaak sneller klaar dan standaard pasta en bieden een mooie afwisseling.

Naast biologische rijst is er ook een waaier een (oeroude) granen waarmee je kan variëren zoals quinoa, gierst, boekweit, gerst, couscous en kamut.

9. Zout

Zout kan op dit moment nog niet biologisch gecertificeerd worden, maar er zijn tal van soorten die een meerwaarde bieden t.o.v. standaard keukenzout.

Bamboezout is zeezout dat in Korea op traditionele wijze een aantal keer gebrand of gebakken wordt in bamboehouten kokers in hete ovens. Hierdoor krijgt het zout een hoog gehalte aan mineralen en heeft het een alkaliserend effect op voeding. Het werd duizenden jaren geleden door boeddhistische monniken ontwikkeld als ‘gezondheidsremedie’ voor de Koreaanse bevolking.

Khoisan is een ongeraffineerde zoutsoort met een grove structuur. Het komt uit Zuid-Afrika en ontstaat er via een natuurlijke filtering door kalksteen. Het is een zuiver zeezout of fleur de sel met een verfijnde smaak.

Eet je graag wat minder zout dan is Sal Verde of witte tijm een smaakvolle zoutvervanger. Sal Verde is typisch voor de Portugese keuken waar het ook ‘puur zout’ wordt genoemd. Het heeft een fris, kruidig aroma waarmee je makkelijk je gerechten op smaak brengt. Hierdoor heb je minder of zelfs geen zout meer nodig.